तिलोत्तमा, पुष १४ गते। रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिकाले वडा नम्बर १५ र १६ का टोलबिकासका पदाधिकारीहरुलाई संस्था व्यवस्थापन तथा फोहोरबाट प्राङ्गारिक तथा जैविक मल बनाउने तालिम दिएको छ ।नगरपालिकाको वडा नम्बर.१६ स्थित मधवलिया जुडाको आमासमुह भवनमा जैविक मल बनाउने तालिम दिएको नगरपालिकाका सामाजिक बिकास शाखाका बरिष्ठ सामाजिक परिचालक अल्पा घिमिरेले जानकारी दिइन् ।“टोल बिकास संस्थामा आबद्ध रहेका ६३ जना स्थानिय किसानलाई घरबाट निस्कने फोहोरबाट प्राङ्गारिक तथा जैविक मल बनाउन सिकाइएको हो”, उनले भनिन्, “रासायनिक मलको अत्यधिक प्रयोग माटो बिग्रने भएकाले किसानलाई प्राङ्गारिक तथा जैविक मलको प्रयोगमा प्रोत्साहन गर्नका लागि पनि तालिम प्रभावकारी भएको छ ।”
सो कार्यक्रमको सन्दर्भमा बोल्दै नगर प्रमुख रामकृष्ण खाणले प्राङ्गारिक तथा जैविक मलको प्रयोगबाट उत्पादन हुने खाद्य वस्तुले मानिसको स्वास्थ्यमा समेत हानी नपुग्ने भएकाले नगरपालिकाभित्रका किसानलाई प्राङ्गारिक तथा जैविक मलको प्रयोगमा जोड दिँदै आएको बताए । नगरपालिकाले ‘रासायनिक मललाई नियन्त्रण गर्दै जैविक र प्राङ्गारिक मलको प्रयोग गरि स्वस्थ्य बन्न आग्रह गर्दै यस्ता तालिमको अवसर दिएको र आगामी दिनमा अन्य वडावडामा पुगेर किसानलाई तालिम दिने समेत नगरप्रमुख खाणले जानकारी दिनुभयो।
सहभागीलाई सैद्धान्तिक र प्रयोगात्मक अभ्यास गराउने गरिएकाले किसानका लागि तालिम प्रभावकारी भएको नगरस्तरीय टोल बिकास संस्था संजालका उपाध्यक्ष टोपलाल खनालको भनाइ छ । टोलबिकासमार्फत वडा वडाका पधाधिकारीहरुमाझ जैविक फोहोरबाट कम्पोस्ट मल बनाउने तालिमले फोहोर व्यवस्थापन संगै भान्सा सुधार संगै नगरबासीहरुको स्वास्थ्यमा समेत सुधार आउने टोलबिकास संस्थाका अध्यक्ष हेमराज पौडेलले बताएका छन्। कार्यक्रमको समापनको अवसरमा लेखनाथ पाण्डे,नारायण गौतम,महेन्द्र पोख्रेल लगायतले बोल्दै फोहोरबाट मल बनाउने तालिमले रासयानिक मलको अभाव र सामान्य खेतबारीमा मलको राम्रो प्रबन्ध गर्न सकिने हुँदा यस्तो खाकलो तालिम प्रभावकारी हुने बताएका थिए।
२ दिन सम्म चलेको सो तालिमको अध्यक्षता वडा नम्बर १६ का अध्यक्ष झविलाल भुसालले गर्नुभएको थियो। तालिममा संस्था व्यवस्थापनसम्बन्धि तालिम नगरपालिकाका प्रसासन योजना तथा अनुगमन शाखाका प्रमुख माधव पोख्रेल, बिष्णु बराल तथा हेमराज पौडेलले दिनुभएको थियो भने प्राङ्गारिक मल बनाउने तालिम बरिष्ठ कृषि अधिकृत हरि प्रसाद खनालले प्रशिक्षण दिनुभएको थियो। रासायनिक मलको अभाव भोग्दै आएका किसान टोलटोलमा पुगेर नगरपालिकाले प्राङ्गारिक तथा जैविक मल बनाउने तालिम दिएपछि खुसी भएका छन् ।