‘नेपालमा लगानीका थुप्रै अवसर छन्’ राजदूत जाभिए

[sharethis-inline-buttons]
Image XYZ Image XYZ

 

साउन २५

नेपालका लागि फ्रान्सका राजदूत फंस्वा(जाभिए लेजे आफ्नो तीनवर्षे कार्यकाल पूरा गरेर यसै हप्ता स्वदेश फर्कंदैछन् । सन् १९४९ मा दुई मुलुकबीच कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएयता मित्रवत् सम्बन्ध रहँदै आएको छ । दुवै मुलुकले एकअर्काको देशमा सन् १९६७ मा राजदूतावास स्थापना गरेका हुन् । नेपालको विकासमा फ्रान्सले लामो समयदेखि सहयोग गर्दै आएको छ । यद्यपि पछिल्लो दशकमा दुई देशको उच्च राजनीतिक तहमा भ्रमण आदानप्रदान पातलिंदै गएको छ ।

सन् २००१ मा तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाले फ्रान्सको भ्रमण गरेका थिए, त्यसपछि एकैचोटि सन् २०१९ मा तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी ओलीले फ्रान्सको भ्रमण गरेका थिए । फ्रान्सको तर्फबाट भने सन् १९८३ पछि सरकार वा राज्यप्रमुख तहमा कुनै भ्रमण भएको छैन । सन् १९८३ मा फ्रान्सका तत्कालीन राष्ट्रपति फ्रान्कोइस मिटरर्‍याण्डले नेपालको राजकीय भ्रमण गरेका थिए । ओलीको भ्रमणपछि फ्रान्सको तर्फबाट उच्चस्तरीय भ्रमण गराउने तयारी भए पनि कोरोना महामारीका कारण अगाडि बढ्न सकेन ।

 

नेपाल र फ्रान्स सम्बन्धमा विभिन्न आयाम तथा दुई देशको बीचमा केही समानता समेत रहेका छन् । यसै सन्दर्भमा राजदूत फंस्वा–जाभिए लेजेसँग उनको तीनवर्षे कार्यकाल र अन्य विभिन्न द्विपक्षीय विषयमा केन्द्रित रहेर अनलाइनखबरले उनीसँग गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश स्

राजदूतको रूपमा आफ्नो तीन वर्षे कार्यकाललाई कसरी समीक्षा गर्नुहुन्छ रु

नेपालको लागि राजदूतको रूपमा मेरो नियुक्ति सन् २०१९ मा भएको हो, जतिबेला हामी नेपाल र फ्रान्सबीचमा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएको ७०औं वर्षगाँठ मनाइरहेका थियौं । त्यसैले मेरो कार्यकालको प्रारम्भिक समय विभिन्न कार्यक्रम गर्न र त्यसमा सहभागी भएर बित्यो । त्यसपछि कोरोना महामारी शुरू भयो ।

लगत्तै मेरो सम्पूर्ण काम र ध्यान कोभिड–१९ रेस्पोन्स, युरोपेली नागरिकलाई नेपालबाट लैजाने र नेपालमा कोरोना खोप ल्याउन सहजीकरण गर्ने काममा नै बित्यो । मेरो तीन वर्ष पूर्ण रूपमा विभिन्न अनुभवले भरिएको छ । यस बीचमा मैले नेपालको कला र संस्कृतिको प्रवद्र्धन गर्नमा पनि महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छु जसको समकालीन नेपालको प्रतिनिधित्व गर्छ ।

 

यस अवधिमा तपाईंको सबैभन्दा ठूलो उपलब्धि र सिकाइ के रह्यो रु कुनै क्षेत्रलाई मैले समय दिन पाइनँ भन्ने लागेको छ रु

नेपाल र फ्रान्सका बीचमा केही समानता रहेका छन् । विशेषतः पारस्परिकता, विदेश नीति, शान्तिपूर्ण वार्तामा झुकाव, विश्व शान्ति कायम गर्न दुवै देशको प्रतिबद्धता र जलवायु परिवर्तनका विषयहरूमा दुई मुलुकको बीचमा समानता रहेको छ । नेपालमा म पहिलोपटक आएको हुँ । नेपालको बारेमा जुन सामान्य बुझाइ र विश्वास थियो त्योभन्दा मैले नेपाललाई निकै पृथक पाएँ । नेपाल एउटा सानो, कम विकसित र दुई ठूला मुलुकको बीचमा रहेको मुलुक हो भन्ने बुझाइ छ, तर नेपाल इतिहास, संस्कृति लगायत हरेक क्षेत्रमा निकै धनी छ ।

मलाई के लाग्छ भन्दा नेपालको जनसंख्यालाई बुझ्ने कार्य निकै जटिल छ । साउन महीनाको सोमबार मैले पशुपतिनाथ मन्दिरको भ्रमण गरें र मलाई के थाहा भयो भने यहाँको संस्कृति बुझ्न निकै जटिल छ । नेपाललाई बुझ्नको लागि निकै समय र प्रयासको आवश्यकता पर्दछ । मैले यहाँ सिकेको एउटा महत्वपूर्ण पाठ चाहिं पारिवारिक महत्व हो ।

यहाँका मानिसको प्रचुर सम्भावना रहेको छ । उनीहरूले बहुराष्ट्रिय कम्पनीमा काम गरिरहेका छन्, देश बाहिर उनीहरूले आफ्नो व्यापार विस्तार गरिरहेका छन्, युवा शक्ति अझ गतिशील छ र महिला नेतृत्व पनि उत्तिकै सक्रिय छन् । अनौपचारिक क्षेत्रमा काम गर्नेहरू पनि मिहिनेत गरिरहेका छन् । उनीहरूको लचकता र सहनशीलता साँच्चिकै प्रशंसायोग्य छ ।

मलाई आफैंलाई थक्क–थक्क लागेको विषय चाहिं के हो भने मैले विभिन्न कारणले विभिन्न भागको भ्रमण गर्न पाइनँ । मेरो आफ्नै बाध्यता र महामारीका कारण यात्रा गर्ने कार्य मेरो लागि असम्भव नै थियो । तर मलाई नेपालमा फेरि आउन र माथिल्लो मुस्ताङ, मनाङ, डोल्पा र तराई क्षेत्रको भ्रमण गर्न मन छ ।

अब तपाईंको उत्तराधिकारीको रूपमा नेपाल आउने राजदूतलाई केही भन्न चाहनुहुन्छ रु

यहाँका मानिससँगको भेट एकदमै गज्जब लागेको छ । त्यसैले मेरो सुझाव के हुन्छ भने बाहिर जानुस्, मानिसहरूसँग भेट्नुस् र उनीहरूसँग अन्तरक्रिया गर्नुस् । नेपाललाई गहिराइमा बुझ्नका लागि समय लिनुहोस् । अझ मेरो जोड के छ भने काठमाडौं बाहिर जानुस्, वास्तविक नेपाल र यसको विविधताको अवलोकन गर्नुहोस् । मैले निश्चय नै यहाँका मानिसलाई मिस गर्नेछु । मलाई के विश्वास छ भने दूतावासको ग्रिन एम्बेसी परियोजनालाई अगाडि बढाइनेछ । यो परियोजना मात्र होइन, एउटा प्रक्रिया हो । यसलाई दीर्घकालीन रूपमा अगाडि बढाउनुपर्छ ।

 

फ्रान्सले नेपाललाई कोभिड विरुद्ध लड्नका लागि सहयोग गरेको छ, यसको प्रयोग र प्रभावकारितालाई कसरी हेर्नुभएको छ रु

जब फ्रान्सले प्रयोग गरेको सहयोग नेपाल आयो, मैले त्यो भण्डारण गरेको ठाउँ घुम्ने अवसर पाएको थिएँ । मेडिकल सामग्रीहरूको ट्रयाकिङ प्रणाली रहेको छ । यसमार्फत सामग्रीको प्रयोग र वितरण कसरी भयो थाहा पाउन सकिन्छ । म पूर्ण रूपमा के आश्वस्त भएको छु भने हाम्रो सहयोगको पारदर्शिता कायम भएको छ र प्रादेशिकस्तरमा यसको वितरण भएको छ । हामीले वितरण होस् भन्ने चाहेको पनि त्यही हो ।

नेपालले अर्थतन्त्रलाई उकास्नको लागि अन्तर्राष्ट्रिय लगानी खोजिरहेको छ तर आएको छैन, तपाईंको अनुभवमा नेपालमा लगानीको सम्भावना कत्तिको छ रु

नेपालमा लगानीका थुप्रै अवसर छन् । नेपालमा पहिला नै प्रसिद्ध रहेको ल्याण्डमार्क र सांस्कृतिक विविधता छ । यसलाई पर्यटनको लागि मात्र प्रयोग गर्ने नभई योजनाबद्ध रूपमा लगानीको उद्देश्यका लागि प्रयोग गर्न सकिन्छ । नेपालले युरोपियन युनियन मुलुकबाट ल्याउन सकिने लगानीको सम्भाव्यता खोजबिन गर्नुपर्छ ।

फ्रान्सले नेपालमा पहिला नै लगानी गरेको छ । माथिल्लो त्रिशूली जलविद्युत् आयोजनामा फ्रान्सको कम्पनीको लगानी रहेको छ । त्यसैगरी अन्य विभिन्न क्षेत्रमा पनि सहयोग गरिरहेको छ । नेपालले सोलार फार्म, बाटो, सार्वजनिक यातायात, केबलकार लगायतका क्षेत्रमा लगानी ल्याउन सक्छ । त्यसैगरी नेपालले कफी, चिया, मह लगायतका वस्तुहरू निर्यात गर्न सक्छ । लगानी र निर्यातका लागि नेपालका धेरै विकल्प छन् ।

लामो समयपछि प्रधानमन्त्री केपी ओलीले सन् २०१९ मा फ्रान्सको भ्रमण गरे, तर १९८३ यता फ्रान्सको तर्फबाट कुनै उच्च तहको भ्रमण भएको छैन, यस पछाडिका कारण के हुन् रु

प्रधानमन्त्री केपी ओलीले द्विपक्षीय सम्बन्धको ७० वर्षगाँठको उपलक्ष्यमा फ्रान्सको भ्रमण गर्नुभयो । त्यही वर्ष फ्रान्सको युरोप र फरेन अफेयर्स मन्त्रालयको महासचिवले नेपालको भ्रमण गर्नुभयो ।

फ्रान्सको तर्फबाट उच्चस्तरीय भ्रमणको कुराकानी पनि भएको तर महामारीको कारणले यसमा पुनर्विचार गर्नुपरेको थियो । नेपाल र फ्रान्सबीचमा एकदमै सौहार्द, शान्तिपूर्ण र राम्रो सम्बन्ध रहेको छ । तर फ्रान्सको तर्फबाट छिट्टै नै उच्च तहको भ्रमण हुन्छ भन्ने मलाई लाग्छ । त्यसले द्विपक्षीय सम्बन्धलाई अझ सुदृढ बनाउनेछ । स्रोत  : अनलाइन खबर


प्रकाशित : २०७८ श्रावण २५, सोमबार ०७:५७