लुदस, कपिलवस्तु
कपिलवस्तुमा रहेका दुई भन्सार कार्यालयले चालु आर्थिक वर्षको मध्येसम्ममा राजश्व संकलनको लक्ष्य पूरा गर्न असफल भएका छन् । जिल्लाको कृष्णनगरमा रहेको भन्सार कार्यालयले गत आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा लक्ष्यको आधा पनी राजश्व संकलन गर्न सकेका छैनन् । आर्थिक मन्दीका कारण कपिलवस्तुको सुठौली नाकामा रहेको सुठौली भन्सार कार्यालय र कृष्णनगर दुवै भन्सार कार्यालयले भन्सार विभागले दिएको लक्ष्यको कमै राजश्व संकलन भएको भन्सार कार्यालयका कर्मचारी बताउँछन् । तर पछिल्लो समय कृष्णनगर नाकाबाट नेपाल भित्रने मालवाहक सवारीमा कमी आएको बताईएको छ । भन्सारका एक अधिकृतले नाम नबताउने शर्तमा भने यहाँबाट निकासी हुदाँ अन्य खर्च बढी आउने भएको हुदाँ कृष्णनगर नाका भएर आउने मालवाहक ट्रकहरु अन्य नाकामा पुगेको बताए ।
उनले भन्सार बाट निस्किएपछी मुखमै नगरपालिकाले राजश्व उठाउने ससस्त्रको २ ठाउँ जनपथ २ र ट्राफिक ४ ठाउँगरि ८ बढी ठाउँमा प्रहरीले अवैध रकम लिने हुदाँ राजश्व प्रभावित भएको बताए । सोही दिन लुम्बिनी दर्पणकर्मी कृष्णनगरबाट गोरुसिंगे फर्कदै गर्दा ट्राफिक चेकिङ्ख मात्रै ५ ठाउँमा रहेको थियो । ति अधिकृत ले भने जस्तै ट्राफिक प्रहरीको ध्यान भारतिय गाडीमा केन्द्रित थियो । भारतिय गाडीबाट प्रहरीले ५० देखि ५ सय सम्म लिने गरेको बताईएको छ । ट्राफिक प्रहरीले कृष्णनगर चन्द्रौटा सड्क खण्डमा रहेका चेक पोष्ट भन्दा बाहिर अर्थात कृष्णनगर यता सुरही नदि , जवाभारी सुगर मिल चन्द्रौटा विद्युत नजिक गरि ३ ठाउँ र २ चेक पाईन्ट त्यसैगरि गोरुसिंगे नजिक चेक पोईन्ट र हरेक चेक पोइन्टमा रकम असुल्ने गरेको पाईएको हो । यसवर्ष जिल्लाका दुवै भन्सार कार्यालयको राजश्व असुली दर समेत घट्दै गएको छ । भने भन्सार लक्ष्य समेत गतवर्ष भन्दा कम छ । यस विषयमा राजश्व परामर्स समितिको बैठकमा समेत प्रमुख जिल्ला अधिकारी समक्ष कुरो उठाएको बताए ।
अघिल्लो आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ मा लक्ष्य भन्दा बढि राजश्व असुल गरेका कार्यालयले त्यसपछि भने लक्ष्य भन्दा कम राजश्व असुली भएको तथ्याङ्खमा उल्लेख छ । सुठौली भन्सार कार्यालयको तथ्यांक अनुसार आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को चैत्र मसान्त सम्म ७१.१३ प्रतिशत राजश्व असुली गरेको भन्सारले चालु आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ मा लक्ष्यको आधापनी राजश्व संकलन भएको छैन् । चालु आर्थिक वर्षको साउन महिनामा १२ करोड ८८ लाख ९६ हजार राजश्व संकलनको लक्ष्य लिएकोमा ३ करोड ३० लाख २१ हजार राजश्व संकलन भएको हो जुन लक्ष्यको २५.६२ प्रतिशत मात्र हो । त्यसैगरि भाद्र महिनामा १५ करोड २५ लाख ६९ हजार लक्ष्यमध्ये ३ करोड ६६ लाख ७९ हजार अर्थात २४.०४ प्रतिशत असोजमा २२.३१ प्रतिशत कार्तिकमा १६.५८ प्रतिशत मंशिर महिनामा २३.७१ प्रतिशत र पौष महिनामा २८.१३ प्रतिशत राजश्व असुली भएको सुठौली भन्सार कार्यालयका प्रमुख नारायण प्रसाद गैरेले बताए ।
सुठौली भन्सार कार्यालयका अधिकृत गैरेले आयात घटेको कारणले गर्दा राजश्व असुलीमा संकुचन आएको बताए । उनले गाडी, मोटरसाइकल जस्ता विलासितामा सामानहरु र महंगा सामानहरु यस नाकाबाट आयातमा रोक लगाइएकोले अनिवार्य सामानहरु मात्रै आयात भइरहेको बताए । बैंकहरुले व्यापारीलाई ऋण लगानी नगरेको कारणले पनि सामान आयात घटेको खड्काले बताए । उनले बढेको महंगी, डलरको भाउ बृद्धि, उपभोक्ताको क्रय शक्तिमा क्षयिकरण, बैंकहरुको ऋण लगानी कटौती, तरलता अभाव लगायतको कारणले आयात घट्न गई भन्सार राजश्व असुली पनि संकुचित हुँदै गएको बताए । उनले फलफुल, कोईला, खरानी, खाद्यान्न, तरकारी र केही अन्य सामानहरु मात्रै आयात भइरहेको बताए ।
सबैभन्दा बढि फिनिसिङ्ग सेरामिक्स, बेकरी सामानहरु, आलु, खुर्सानी, पापड, कागज, ब्लांकेट र गलैचा सुठौली भन्सार भएर भारतबाट भित्रिने गरेको छ । यता जिल्लाकै पुरानो र ठुलो कृष्णनगर भन्सार कार्यालय मा पनी चालु आर्थिक बर्षको कुनै पनि महिनामा लक्ष्य अनुसार राजस्व संकलन भएको छैन् । चालु आर्थिक वर्षको पौष महिना सम्म ६ अर्व १९ करोड ४४ लाख लक्ष्य रहेपनि ३३.३५ प्रतिशत अर्थात २ अर्ब ९ करोड ६७ लाख मात्र राजस्व संकलन भएको तथ्याङ्कमा उल्लेख छ ।
।
आयात, मुल्य अभिबृद्धि कर, अन्तशुल्क कृषि सुधार शुल्क अन्य शीर्षकमा राजस्व संकलन भएको हो । आर्थिक मन्दीले बजार चलायमान नहुदाँ मालवस्तूको आयातमा कमी आएको कृष्णनगर भन्सार कार्यालय का प्रमुख मान बहादुर पौडेलले बताए । यता भन्सार सीमा नजिकका जनप्रतिनिधिहरुले पछिल्लो समय चामल , चिनी, दाल , प्याज मोटरपार्टसहरु तस्करी व्यापक भएको बताएका छन् ।
केही दिन अगाडी मात्र शुद्धोधन गाउँपालिका वडा नं ५ मा रहेको शिवलवा सीमा नाकाबाट चामल तस्करी गरि मिलमा पु¥याईएको थियो । सो मिलमा केही दिन यता सीमापारी ट्रकमा चामल ल्याएर ट्याक्टर मार्फत खुलेयाम सीमा कटाई मिलमा ल्याएर वैद्य बनाएको श्रोतको दावी छ ।
यता महाराजगंन्ज नगरपालिका को सीमावर्ती क्षेत्र हर्दौना बाट कुखुरा र प्याज तस्करी भैरहेको स्थानीय जनप्रतिनिधिहरुले बताए । गत आईतवार प्रहरीकै चेकिङ्ग छल्दै ३ वटा भारतिय मोटरसाईकलमा २/२ बोरा चिनी र रासायनिक मल बहादुरगंन्ज प्रहरी चौकी पछाडीको बाटो हुदै जवाभारी नजिकैको घरमा गोदाम गरि राखेको पाईएको थियो । स्थानीय कृष्ण गुप्ताले दैनिक जसो तस्करले रासायनिक मल तस्करी गरि गोदाम गरि राख्ने र साँझ प्लाई उद्योगमा विक्रि गर्ने गरेको बताए । यसमा प्रहरीलाई उनिहरुले हप्ताह व्यापी रकम दिएका कारण प्रहरीकै सेटिङ्खमा तस्करी हुने बताए ।
यता भारतिय गाडीहरुबाट अनावश्यक चेकिङ्क राखेर रकम उठाएको विषयमा कपिलवस्तुका प्रमुख जिल्ला अधिकारी विश्व प्रकास अर्यालले पनी ध्यान गएको बताए । ४ दिन अघिमात्र सुरक्षा समितिको बैठकमा सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी भविश्वर घिमिरेको नेतृत्वमा प्रहरी प्रमुखहरु रहने गरि समिति बनाईएको र १० दिन भित्र प्रतिवेदन पेश गर्न भनिएको बताईएको छ ।
राजश्व परामर्श समितिको बैठकबाट भन्सार क्षेत्रमा कडाईका साथ निगरानी बढाउने निर्णय भएको बताए । यता चामल तस्करी नियन्त्रणमा भने राजनैतिक दल स्थानिय प्रहरी कसैको साथ नपाएको भन्सारका कर्मचारीहरु बताउछन् ।
