लुदस, काठमान्डौ
विश्व समुदायमा विभिन्न आविश्कारहरु भैरहेको बेला अन्तरिक्ष यान प्रक्षेपण प्रतियोगितामा सहभागि हुन नेपाली विधार्थी टोली अमेरिका जाने भएका छन् ।
नेपालकै इतिहासमा पहिलो पटक नेपाली विधार्थीहरु यस प्रतियोगितामा छनौट हुन सफल भएका हुन् ।
विश्वका विभिन्न राष्ट्रहरु अन्तरिक्ष यात्रा गरिरहेको बेला नेपालका लागि अन्तरिक्ष प्रविधिमा प्रवेश गर्ने यो सुनौलो अवसर भएको सहभागि मध्येका एक विधार्थी सुनिल बेल्वासेले बताए ।
यस सम्बन्धी अनेक किसिमका आविस्कार र अनुसन्धानमा विश्व सरिक भैरहँदा नेपालको सम्बन्धमा भने यो एक महत्वपुण कदम हुने सहभागिहरुको भनाई छ ।
बेल्वासेले भने “अन्तरिक्ष दौडमा आफ्नो स्याटलाइट त्यो पनि अन्य राष्ट्रको सहयोगमा पठाउनु नै नेपालको पछिल्लो ठूलो पाइला मान्नुपर्ने अवस्थामा हामी कती पछाडी छौं भन्ने आभास त अवस्य गराउँछ, साथ साथै यो कदमले यस क्षेत्रमा इच्छा र भविष्य समर्पण गर्न तयार वर्गलाई अवसर भएको बताए ।
२०२१ स्पेसपोर्ट अमेरिका कपमा सहभागी हुने राष्ट्रहरु
उनले विज्ञानका विधार्थीहरुको यस प्रतीको अध्ययनमा विभिन्न खाले चुनौती जस्तै नेपाल अन्तरिक्ष यानको विकासमा नपुगेको बेला यस सम्बन्धि अध्ययन आवश्यक नभएको जस्ता विषयहरु हाम्रो जस्तो गरिब राष्ट्र यो संम्भव नहुने भन्दै सयौ विधार्थी पलायन भैरहेको बेला यो सफलताले महत्वपुणर् कदम चाल्ने उनले बताए“ ।
नेपाललाई नै पोर्ट बनाएर आविस्कारहरु प्रक्षेपण गरिरहेका केही व्यक्तिहरु अझै छन् जस्ले अब नयाँ पुस्ताका लागि नेपालमै उपयुक्त पर्यावरणको निर्माण गर्न लागि परेकाछन्।एस. ई. डि. एस्. नेपाल (SEDS Nepal) एक यस्तै युवाहरुको समुह हो, जस्ले “उदेश्य के लिनु, उडी छुनु चन्द्र एक” लाई आफ्नो सार मानेका छन् र नेपाललाई अन्तरिक्षमा पुर्याउने अठोट बोकेका छन्।
स्टुडेन्ट्स फर दि एक्स्प्लोरेसन एण्ड डेभलपमेन्ट अफ स्पेस (SEDS) अर्थात विद्यार्थीहरुको अन्तरिक्ष सम्बन्धी अध्ययन र विकास गर्ने संस्था, विद्यार्थीद्वारा संचालन भैरहेको विश्वको सबैभन्दा ठुलो अन्तरिक्ष संस्था हो। नेपाली विद्यार्थीद्वारा संचालन भईरहेको SEDS Nepal यसैको नेपाली शाखा हो।
जस्ले नेपालका विद्यार्थीहरुमा अन्तरिक्ष विज्ञान सम्बन्धी ज्ञान, सिप र अवसर निरन्तर प्रदान गर्दै आइरहेको छ ।
अमेरिकामा हरेक वर्ष स्पेसपोर्ट अमेरिका कप अन्तर विश्वविद्यालय संचालन हुने विश्वकै सबैभन्दा ठुलो रकेटरी प्रतियोगितामा नेपाली विधार्थीहरुले अनलाईन मार्फत सहभागिता जनाउदै छनोट हुन् सफल भएका हुन् ।
हरेक वर्ष मेक्सिकोमा आयोजना हुने यस प्रतियोगिताले विश्वभरका विद्यार्थी र दर्शकहरुलाई आकर्षित गर्ने गर्छ। अघिल्लो वर्ष सन २०१९ मा सम्पन्न भएको कार्यक्रममा १४ राष्ट्रका १ सय २० समुहको सहभागीता रहेको स्पेसपोर्ट अमेरिकाले जनाएको छ।
छनौट भएका १५ जना विधार्थीहरुको टिम २०२१ जुन २२ देखि २६ सम्म उक्त प्रतियोगितामा सहभागि हुने बताईएको छ । उक्त कार्यमा करिव २० लाख लागत खर्च हुने भन्दै नेपाली विधार्थीहरु सहयोगको अपिल समेत गरेका छन् ।
SEDS -Nepal ले प्रस्ताव गरेको रकेटको डिजाइन (गरुड – २०२१)