
लुदअ, कपिलवस्तु
कपिलवस्तु नगरपालिका – १ स्थित श्री रत्नराज्य मावि तौलिहवामा इन्सेकद्वारा गठित भएको बाल अधिकार चेतना समूह, मानव अधिकार समूह कपिलवस्तुको आयोजना तथा इन्सेकको सहयोग र वडा नम्बर १ को समन्वयमा दाईजो बिरुद्ध सम्बन्धि सडक नाटक प्रदर्शन गरिएको छ । बैशाख १९ गते कपिलवस्तु नगरपालिका १ स्थित भिक्षुचोकमा सचेतना मूलक नाटक समूहका पदाधिकारीहरु द्वारा प्रदर्शन गरिएको हो ।
नाटकमा बालबालिकाहरुका लागि शिक्षाको अधिकार भन्ने नारा सहित छोरीलाई दाईजो होईन शिक्षा चाहिन्छ, छोरा सरह छोरीलाई शिक्षाको अधिकार दिलाऔं लैंगिक विभेद नगरौं लगाएको बिषयमा समूहले नाटक मार्फत प्रस्तुत गरेका थिए ।
सडक नाटकलाई अवलोकन गर्दै कार्यक्रमका प्रमुख अतिथी श्री रत्न राज्य माविका बिद्यालय व्यवस्थापन समितीका अध्यक्ष मानुल्लाह खाँले छोरीलाई दाईजो होईन उच्च शिक्षा दिनुपर्ने बताउनु भयो । छोरीलाई छोरा बराबर शिक्षा दिए छोरीहरु बिभिन्न हिंसामा नपर्ने अध्यक्ष खाँले बताउनु भयो । साथै सम्पूर्ण अभिभावकहरुले बालबालिकाहरुको शिक्षालाई प्राथमिकता दिए बालिकाहरु बाल बिवाहको जोखिममा समेत नपर्ने बताउनु भयो ।
समाजमा जनचेतना फैलाउने बिषयबस्तुलाई समेटेर बनाएको सडक नाटक मार्मिक भएको बताउँदै उहाँले शैक्षिक शत्र २०८० को भर्ना अभियान संचालन भएको हुँदा समयमा आ आफ्ना बालबालिकाहरुलाई समयमा नै बिद्यालय भर्ना गर्न अध्यक्ष खाँले अभिभावकहरुलाई आग्रह गर्नु भयो ।
यस्तै बरिष्ठ समाजसेवी हरिराज शर्माले हामीलाई दाईजो होईन शिक्षा देउ भन्ने बालबालिकाहरुले प्रस्तुत गरेको नाटक मार्मिक भएको बताउनु भयो । वास्तवमा समाजमा दाईजोका कारण कैयौं छोरीचेलीहरुले अकालमा ज्यान गुमाउँदै आएको हुँदा छोरीलाई दाईजो होेईन शिक्षा देउ भन्ने सन्देश मूलक नाटक ग्रामिण क्षेत्रमा समेत संचालन गर्न सके त्यस क्षेत्रका अभिभावकहरुले समेत बुझ्ने बिश्वास ब्यक्त गर्नु भयो ।
यसैगरी विद्यालयका प्रधानाध्यापक दिवाकर प्रसाद चौधरीले सडकमा प्रदर्शन गरिने जनचेतना मूलक नाटकबाट धेरै नागरिकहरुले सन्देश प्राप्त गर्ने बताउनु भयो । यस्तै मानव अधिकार समूहका अध्यक्ष पुष्पा रेग्मीले दाईजो प्रथा न्यूनिकरण गर्न सबै सरोकावालाहरु लाग्नु पर्नेमा जोड दिनु भयो । परिपक्क उमेर नभई बिवाह गर्दा शारिरीक, मानसिक र शिक्षामा असर पर्ने भएको हुँदा छोरीहरुलाई दाईजो होईन शिक्षामा जोड दिन आग्रह गर्नु भयो ।
इन्सेकले शिक्षा, स्वास्थ्य, जातिय विभेद, लैंगिक विभेद, वातावरण लगायतका बिषयमा अभियान सञ्चालन गर्दै आएको इन्सेक जिल्ला प्रतिनिधि पार्वती आचार्यले बताउनु भयो । अहिले पनि समाजमा बालबालिकाहरुलाई शिक्षामा विभेद गर्दै आईरहेको हुँदा यस्ता सन्देश मूलक नाटक बजार क्षेत्र देखि ग्रामिण क्षेत्र सम्म प्रदर्शन गर्दा समाज परिवर्तनमा केही टेवा पुग्ने भएको हुँदा बिद्यालय स्तरिय बाल अधिकार चेतना समूह मार्फत यस्ता अभियानहरु संचालन गरिएको बताउनु भयो ।
बाल अधिकार चेतना समूहका सदस्य रिना कहारको संयोजकत्वमा १० जना समूहका टोलीले नाटक प्रदर्शनमा भाग लिएका थिए । नाटकमा छोरीलाई दाईजो होईन शिक्षा देउ, दाईजो प्रथा र बाल विवाह अन्त्य गर्न सबै लागि परौं, शिक्षामा प्राथमिकताका बिषयमा समूहले प्रतिवद्धता जनाएका छन् । यस्तै सडक नाटक अवलोकन गर्दै दर्शकहरुले यस्ता सन्देश मूलक नाटकहरुबाट समाज पविर्तन गर्न सहज हुने बताएका छन् । कार्यक्रममा संरक्षक शिक्षक रामशरण चौधरी, मानव अधिकार समूहका सदस्य तथा नाटक समूहका संयोजक कृष्ण अग्रहरी, सुरक्षाकर्मी, पत्रकार ,बाल अधिकार चेतना समूहका पदाधिकारीहरु लगाएतको सहभागिता रहेको थियो ।